🦬 Işık Ve Ses Ne Türüdür

Odunu yaktığımız zaman kimyasal enerji ısı ve ışık enerjisine dönüşür. Diğer kimyasal enerji örnekleri şunlardır; Biyokütle enerjisi, Petrol, Doğalgaz, Kömür, Piller ve bataryalar, Otomobillerde ki hava yastıkları. 3. Nükleer Enerji. Nükleer enerji atomun çekirdeğinden gelen enerji türüdür. Enerji, nükleer füzyon IŞIK VE SES. Tüm Dünya'nın ve Evren'in enerji kaynağıdır. Bitkiler ışık enerjisini kullanarak kendi besinlerini üretirler. Bitkilerin ürettiği besinleri hem kendileri, hem hayvanlar ve hemde insanlar kullanır. Etrafımızdaki varlıkları duyu organımızla algılarız. Duyu organlarımızdan biri olan gözümüz sayesinde İnsanların tahammülsüzleşmesi, yoğun şehirleşme, iletişim kopukluğu ve neticesinde de ortaya çıkan memnuniyetsizlikler kişiler arası iletişimde bozukluklar olmasına neden olabiliyor.Bunun en net örneklerinden bir tanesi de ses ve ışık kirliliğinden kaynaklanan anlaşmazlıklar ve bu anlaşmazlıklar sonucu ortaya çıkan yasal düzenlemelerPeki,nedir bu yasal 6 SINIF IŞIK VE SES KONU ANLATIMI. Işığın yansıması: Güneşli bir günde pencereden odanın içine giren ışığı saat camı veya küçük bir cep aynası kullanarak odanın tavanına çıkartabilirsiniz. Bu yansıtma işlemi sırasında ışığın doğrultusunu değiştirerek farklı bir yönde ilerlemesini sağlarsınız. Su Teknikliselerde Elektrik Elektronik bölümü okuyanlar, ışık teknisyeni olarak istihdam edilir. Ön lisans düzeyindeyse Meslek Yüksekokulu bünyesinde aynı eğitim verilir. Tüm bunlara alternatif olarak ses ve görüntü sistemleri sertifika programlarında başarı gösterenler, ışık teknisyeni olarak çalışabilir. Enerjibir cismin veya maddenin hareket edebilme iş yapabilmesine denir. Enerji çeşitleri kendi arasında 8’e ayrılmaktadır. Potansiyel, kinetik, ısı, ışık, elektrik, kimyasal, nükleer ve ses olara ana enerji çeşitleridir. Potansiyel Enerji. Cismin veya maddenin konum olarak ve durumundan dolayı sahip olduğu enerjiye denir. Enerji, üç farklı formülle fizikte karşımıza çıkabilir. Bunlar; 1. E:Fd --- 1 joule nerjisi olan madde, 1 metreyi, 1 Newton ile gidebilir. 2. E: mc2: 1 kg kütlesi olan maddelerin günümüzde standartları olan ışık hızının matematiksel değeri kadar joule enerjisi vardır. 3. Eniyi bilinen sensörlerden biri, ses enerjisini yükseltilebilen, iletilebilen, kaydedilebilen ve çoğaltılabilen bir elektrik sinyaline dönüştüren mikrofondur. Sensörler günlük yaşamımızda kullanılmaktadır. Örneğin, yaygın kullanılan cıvalı termometre, sıcaklığı ölçmek için kullanılan çok eski bir sensör türüdür. 22.6. Ses Türemesi (Epenthesis) a. Ünlü Türemesi (Anaptyxis) b. Ünsüz Türemesi (Excrescence) c. Önseste Türeme (Prosthesis) d. Sonseste Türeme (Paragoge) e. Unpacking f. Vowel breaking (diphthongization) 2.2.7. Ses Yumuşaması (Lenition): Birçok dilde görülen ünsüz değişimi türüdür. Benzeşme ile birlikte, dillerin E4RqIl. Ses ile ışık arasındaki farklar, ses ile ışık arasındaki benzerlikler konusunda sizlere bilgi vereceğiz. Işık ile ses arasındaki farklılıklar; * Işık, madde olmayan ortamlarda yayılırken ses, katı, sıvı ve gaz olan ortamlarda yayılır. * Işık opak maddelerden geçemez. Ses ise boşlukta yayılamaz. * Işık yayılırken doğrusal bir yol izlerken ses yayılırken bir doğru izlemez. * Işık doğrusal bir yol izlediğinden dolayı sese göre daha hızlı yayılır. Ses ise doğrusal bir yol izlemediğinden dolayı daha yavaş yayılır. Işık ile ses arasındaki benzerlikler; * Ses ve ışık ikisi de birer enerji türüdür. * Her iki enerji türü de her tarafa yayılır. * Her iki enerji türü de kirliliğe neden olur. * Her ikisinin de yol açtığı sonuçlar farklıdır ancak buna rağmen her ikisi de kirliliğe neden olur. * Teknolojinin artması ile birlikte ışık da ses de daha ileri teknolojiye sahip olmuştur. Ses İle Işık Arasındaki Farklar ve Benzerlikler Hakkındaki Yorumlarınızı ve Sorularınızı Aşağıdaki Yorum Kısmından Hemen Bize Yazın. 1. "Işığın yanlış yerde, yanlış miktarda, yanlış yönde kullanılması .................dir." tümcesini hangi seçenekteki sözcük tamamlar? A Işık kirliliği B Ses kirliliği C Su kirliliği D Hava kirliliği 2. Evlerimizde kullandığımız ampuller hangi özelliklere sahip olmalıdır? A Tasarruflu olmalı ve kolay bulunabilmeli. B Parlak ışık yaymalı ve kolay bulunabilmeli. C Sönük ışık yaymalı ve kolay bulunabilmeli. D Sönük ışık yaymalı ve tasarruflu olmalı. 3. Aydınlatılmış cisim ışık kaynağı olmayıp ışık kaynağından aldığı ışığı yansıtır. Aşağıdakilerden hangisi aydınlatılmış cisimdir? AGüneş B Ampul C Ay D Flüoresan 4. Selim “Ay, sadece geceleri Dünya etrafında dolanır. ” Mert “Geceleri, Ay’ın ışık kaynağı olduğunu anlarız.” Yaren “Pencereden baktığımda, Ay’ı ben her gece görebilirim Eren “Ay aslında bir ışık kaynağı değildir, Güneş’ten aldığı ışığı yansıtır.” Aynı gruptaki dört arkadaşın Ay ile ilgili ifadelerinden hangisi doğru bilgi içerir? A Selim B Mert C Yaren D Eren 5. • Gece maçları için stadyumlar aydınlatılır. • Şoförler önlerini görebilmek için geceleri arabanın farlarını yakar. Yukarıdaki ifadeler, aşağıdaki bilgilerden hangisinin doğruluğunu kanıtlar? A Doğal ışık kaynakları sürekli ışık yayabilir. B Cisimleri görebilmek için ışık gerekir. C Fazla ışık insanlar için rahatsız edicidir. D Kuvvetli ışık yayan varlıklara çıplak gözle bakmak tehlikelidir. 6. Aşağıdakilerden hangisi sıcak ışık kaynağı değildir? A Flüoresan B Güneş C Mum D Ampul 7. I. Ampul bir ışık kaynağıdır. II. Işık bir enerji türüdür. III. Uygun aydınlatma, ışık kirliliğini önler. Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? A Yalnız I B I ve II C II ve III D I, II ve III 8. * Gök gürültüsü * Ağlayan bebek * Çatmakta olan radyonun hoparlörü * Ötmekte olan bir kuş * Üstüne kaşıkla vurulan teneke kutu * Şelaleden akan su Yukarıda bazı ses kaynakları verilmiştir. Bu kaynaklardan kaç tanesi doğal ses kaynağıdır? A 5 B 4 C 3 D 2 9. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerine göre daha eski bir aydınlatma aracıdır? A ampul B flüoresan C meşale D gaz lambası 10. Gündüz evde iş yaparken en ekonomik ışık kaynağı hangisidir? A El feneri B Mum C Güneş D Tasarruf ampulü 11. Aşağıdakilerden hangisi ışık kaynağı değildir? A Güneş B yıldızlar C şimşek D Ay 12. Aşağıdakilerden hangisi yapay ışık kaynağıdır? A Ateş böceği B yıldırım C el feneri D odun ateşi 13. Çevremizdeki cisimlerin görebilmesi için aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi gerekir? A Cisim çevresine ısı yaymalı B Cisim çevresinden ısı almalı C Cisimler ışık yaymalı yada ışığı yansıtmalı D Cisimler ısı yaymalı yada ısıyı yansıtmalı 14. Bazı cisimler ışık kaynağı olmadığı halde ışıklı ortamlarda ışık kaynağı gibi görünür. Aşağıdakilerden hangisi bu cisimler arasında yer almaz? A ayna B alüminyum folyo C ay D çelik kaşık 15. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A Bulunduğumuz ortamları gereğinden fazla aydınlatmamalıyız. B Işığın doğrudan gözümüze gelmemesini sağlamalıyız C Okuduğumuz kitapla göz arasında 30 – 35 cm mesafe bırakmalıyız. D Bilgisayar veya televizyonu daha iyi görebilmemiz için yakından bakmalıyız. 16. Ses hangi ortamda yayılmaz? A havada B suda C katıda D boşlukta 17. Aşağıdakilerden hangisi doğal ses kaynaklarından biridir? A radyo sesi B megafon sesi C kuzu sesi D flüt sesi 18. I. Enerji çeşididir. II. Titreşimle oluşur. III. Her yerden aynı derecede duyulur. Yukarıdakilerden hangileri ses için doğrudur? A I – II B I – II – III C I – III D II – III 19. Kapalı bir havada aynı anda gerçekleşmelerine rağmen önce şimşeği görür, arkasından gök gürültüsünü duyarız. Bu olayın nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A Ses ışıktan daha hızlı yayılır. B Ses ve ışık aynı hızda yayılır. C Işık sesten daha hızlı yayılır. D Ses dalgalar halinde yayılır. 20. Aşağıdakilerden hangisi sesin katı bir cisme çarpıp dönmesine verilen addır? A Yansıma B Kırılma C Yankı D Yalıtım BULMACANIN SORULARI 1-Işık yayarak çevresini aydınlatan varlıklara verilen ad. 2-En büyük ışık ışık kaynağı. 3-Bundan yıl önce insanların reçine ve odun parçalarını kullanarak yaptıkları ışık kaynağı. 4-Güneş, yıldızlar, ateş böcekleri ne tür ışık kaynaklarıdır? 5-Işığın gereğinden fazla ve yanlış kullanılmasına ne ad verilir? 6-Trafik levhaları, aynalar, alüminyum folyo ve kaşık gibi ışığı yansıtan cisimlere verilen ad. 7-İnsan sesi, değişik canlıların çıkardığı sesler, şelaleden akan suyun, yağan yağmurun, esen rüzgârın sesi ne tür seslerdir? 8-“Havasız ortamda ses…………………..” ifadesini tamamlayan sözcük. 9-Titreşen her cisim ne üretir ? 10-Sesin düşük veya yüksek olmasına ne denir ? 11-“Ses bir yere yönelirse işitilmesi ……………………….”yandaki ifadedeki noktalı yeri tamamlayan sözcük. 12-“Sıcak havada ses,soğuk havadakinden daha …………………yayılır.”yandaki ifadedeki noktalı yere gelecek sözcük. 13-Işık kaynağı olmayan ortam. kaynakça “IŞIK VE SES” ÇEVREMİZDEKİ IŞIK KAYNAKLARI Etrafa ışık yayarak, çevresini aydınlatan varlıklara ışık kaynakları denir. Güneş, yıldız, ampul, mum, trafik ışık­ları, el feneri, ateş böcekleri birer ışık kaynağıdır. çevresini aydınlatan ışık kaynaklarına doğal ışık kaynakları denir. Güneş, yıldız ve ateş böcekleri, doğal ışık kaynaklarına örnektir. ışık vermediği halde yakıldığında, üzerinden elektrik akımı geçtiğinde çevresi­ni aydınlatan varlıklara yapay ışık kaynakları denir. Am­pul, mum, trafik ışıkları, el feneri, yapay ışık kaynaklarına örnektir. Normalde ışık yaymadıkları halde, ortamda bulunan bir ışık kaynağı İle aydınlatıldığında, ışık yayıyormuş gibi gö­rünen cisimler ise ışık kaynağı değildir. Bisiklet ve otomo­billerde kullanılan reflektörler, ayna, alüminyum folyo, metal kaşık gibi varlıklar aslında ışık kaynağı değildir. Ama aydınlatıldıklarında ışık yayıyormuş gibi görünürler. Ay da benzer şekilde Güneş'ten aldığı ışınlarla, ışık kaynağı gi­bi görünür. Ama aslında Ay bir ışık kaynağı değildir. Enerji varlıklar üzerinde çeşitli değişiklikler yapabilir. Işık da varlıklar üzerinde çeşitli değişiklikler yapabilir. Güneş görmemesi için alüminyum folyo ile kaplanan bir bitki yaprağı zamanla sararır. Işıksız ortamda bitkiler büyüyemez. Yani bitkiler büyümek için ışığa ihtiyaç duyar­lar. Bazı yiyecekler ışıkta fazla kalmaktan bozulur ve on­ların tatları değişir. Ayrıca uzun süre ışık altında kalan ga­zete elbise, perde gibi varlıkların renkleri solar. Hesap makinelerinde kullanılan piller ise ışığı elektriğe dönüştü­rerek kullanır. Varlıklar üzerindeki bu etkileri ışığın da bir enerji türü olduğunu gösterir. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE AYDINLATMA Ateşin bulunması insanların yiyecek pişirme ve ısınma ihtiyaçlarını gidermekle kalmamış, gecelen karanlıktan korkmalarını da engellemiştir. Ancak ateş yakıcı olduğun­dan dolayı tehlikeliydi ve taşıması da zordu. Bu zorluğun aşılması için kandil, meşale gibi bazı aydınlatma tekno­lojileri devreye girdi. Gün geçtikçe gelişen teknoloji insanları zamanla, gaz lambası ve mumla tanıştırdı. Bilim adamlarının yaptığı ça­lışmalar sayesinde teknoloji ilerlemiş ve 1880 yılında Thomos Edison'un elektrik ampulünü icat etmesi bu alan­da bir dönüm noktası olmuştur. Şu anda ise bunlardan çok daha fazla gelişmiş bir teknolojinin ürünleri olan am­pul ve flüoresans lamba günlük hayatımızda yaygın ola­rak kullanılmaktadır. Aydınlatma, fotoğrafçı ve kameramanlar için çok önemli­dir. Çünkü net fotoğraf ve görüntülerin elde edilebilmesi için uygun ışık şartları gereklidir. YAŞAMIMIZI ETKİLEYEN AYDINLATMA Elinizdeki kitabı okurken, aydınlatma için kullandığınız lamba yerine mum kullandığınızı düşünün. Farkedersiniz ki, ışık yeterli olmadığı için mum ışığı altında kitap oku­mak çok zordur. Edison ampulü icat etmemiş olsaydı, da­ha kısıtlı aydınlatma imkanlarıyla başbaşa olacaktık. Fut­bol karşılaşmaları gece oynanamaz, arabalarla gece yol­culuk yapılamaz, önemli bir çok ameliyat yapılamazdı. Benzer örnekleri çoğaltmak mümkündür. Uzun süre veya yakından televizyon izlediğimizde, bilgi­sayar kullandığımızda gözlerimiz rahatsız olur. Çünkü te­levizyon ve bilgisayar ekranından yayılan fazla ışık göz­lerimize zarar verir. Bulunduğumuz ortamları aydınlatırken uygun ve tasar­ruflu seçimler yapmalıyız. Işık kaynağının parlaklığı, ko­numu, çeşidi maliyeti ve elektrik enerjisi tüketimini bu du­rumda dikkate almalıyız. Özellikle ders çalışırken veya kitap okurken ışığın sol ar­kadan gelmesine ve kitabın gözümüzden yaklaşık 35-40 cm uzakta olmasına dikkat etmeliyiz. Aşırı aydınlatma göz sağlığımıza zararlı olduğu gibi aile ve ülke ekonomisine de zararlıdır. Bu nedenle gereksiz ve fazla aydınlatmalardan kaçınmalıyız. Yazın saatlerin bir saat ileriye, kışın ise bir saat geriye alınmasıyla Gü­neş ışığından daha uzun süre faydalanıyoruz. Böylece di­ğer aydınlatma kaynaklarından tasarruf sağlıyoruz. IŞIK DA ÇEVRE KİRLİLİĞİNE NEDEN OLABİLİR Mİ? Işığın yanlış yerde, yanlış miktarda, yanlış yönde ve yan­lış zamanda kullanılmasına ışık kirliliği denir. Güneş battıktan sonra etrafımızı seçebilmemiz için yolla­rın, evlerin, okulların yapay ışık kaynaklarıyla aydınlatıl­ması gerekir. Göz sağlığımız ve çalışmalarımızın verimli olması için de doğru aydınlatma çok önemlidir. Caddelerden, binalardan, alışveriş ve eğlence yerlerinden yayılan fazla ışık, çevrenin aşırı aydınlatmasına sebep olur. Aşırı aydınlatma geceleri gökyüzündeki yıldızların ve gök cisimlerinin çoğunun gözlemlenmesini engeller. Yüksek bina ve kulelerdeki ışıklar, özellikle göç yolunda­ki kuşların yönlerini şaşırarak, kulelere çarpıp ölmesine sebep olmaktadır. Deniz kenarındaki parlak ışıkları ay ışığı sanan, deniz kaplumbağası yavruları ise yönlerini şa­şırmakta ve tekrar denizi bulana kadar Ölmektedirler. Işık kirliliğinin önlenmesiyle, yukarıdaki belirttiğimiz olumsuz durumlar ortadan kalkacaktır. Çevremizdeki ay­dınlatma teknolojilerini bu açıdan gözden geçirerek alına­bilecek tedbirleri bir an önce uygulamaya geçirelim. B. SES HER SESİN BİR KAYNAĞI VARDIR Çevremizdeki çeşitli varlıkların oluşturduğu, işitme organı­mızla algıladığımız etki ses olarak tanımlanır. Sesi oluştu­ran varlığa İse ses kaynağı denir. Mesela; "cik cik" sesi­nin kaynağı bir kuş, "hav hav" sesinin kaynağı ise bir kö­pektir. Farklı seviyelerde su doldurulmuş şişelerin ağzına doğru üflediğimizde her birinden farklı sesler çıktığını gö­rürüz. Çünkü aslında bu şişeler farklı ses kaynaklarıdır. Ses kaynaklarını doğal ve yapay olmak üzere iki grupta inceleyebiliriz. Kendiliğinden ses çıkaran ses kaynakları­na doğal ses kaynakları denir. İnsan, hayvan, su gibi örnekler doğal ses kaynakları grubundandır. Kendiliğin­den ses çıkaramayan ancak bazı etkilerle ses çıkarabilen ses kaynaklarına yapay ses kaynakları denir. Müzik aletleri, radyo, kapı zili, korna gibi örnekler yapay ses kaynakları grubundandır. Öğretmenimiz sınıfın ortasında konuşurken hepimiz din­leriz. Sınıfta farklı konumlarda bulunan herkes öğretme­nin sesini duyabilir. Çünkü öğretmenimizin konuşurken çıkardığı ses her yönde yayılarak her birimizin kulağına kadar ulaşır. Işık ve görmeyle ilgili kısımda körebe oyunundan bahset­miştik. Gözü kapatıldığı için çevresini göremeyen ebenin işitme duyusu yardımıyla etrafındakiler! fark ettiğinden söz etmiştik. Sesin kaynağını görmesek de sesin nere­den geldiğini fark edebiliriz. Bu iki tane kulağa sahip ol­mamız sayesinde elde ettiğimiz bir avantajdır. Yani, yal­nız kulaklarımızla bile yeterli ses çıkaran bir kaynağın ye­rini tahmin edebiliriz. Hatta kaynak hareket ederse, onun bize yaklaştığını veya bizden uzaklaştığını bile farkedebiliriz. Bu özelliğimiz ve duyduğumuz ambulans veya polis arabası sireni sayesinde bu araçların bize yaklaşıp yak­laşmadığını anlayabiliriz. Çünkü kaynaklardan gelen sesler kaynak bizden uzakta iken alçak, bize yakın iken yüksek olarak algılanır. TİTREŞİM SONUCU SES Esnek bir cetveli eğip bıraktığımızda, teneke kutuya vur­duğumuzda, gergin bir paket lastiğine dokunduğumuzda, bir, kavanozun ağzına gerilmiş balona vurduğumuzda bu cisimlerin titreştiğini görürüz. Bu titreşimler, yapılan iş­lemler sırasında oluşan sesin de sebebidir. Yani cisimle­rin titreşmesi sonucu ses oluşur. Ancak şunları bilmeliyiz ki, ses çıkaran her maddenin titreşimini gözle göremeye-biliriz veya titreştiğini gördüğümüz her şeyin sesini duyamayabiliriz. Mesela televizyondan çıkan sesi oluşturan titreşimi göremeyiz ve bir kelebeğin kanat çırpışıyla olu­şan sesi duyamayız. SESİN İŞİTMEDEKİ ÖNEMİ Kar tanelerinin yere düşerken çıkardığı sesi duyamadığı­mız gibi balıkların kendi aralarındaki konuşmalarını da du­yamayız. Ayrıca kanımızın damarlarımızda dolaşması sı­rasında oluşan sesi de duyamayız. Sesi çok kısılmış bir radyoyu da duymakta zorluk çekeriz. Daha iyi duyabil­mek için sesi yükseltiriz. Uzaktaki birine sesimizi duyura­bilmek için bağırırken, söylediklerimizi yanımızdakinden başkası duymasın diye fısıldarız. Sesleri duymamızı sağlayan, hafif sesleri kuvvetli sesler­den ayıran özelliğe sesin şiddeti denir. Bazı düşük şiddetli sesleri duyabilmek, işitme yetimizin sınırlarını genişletmek için kullandığımız aletler vardır. Mesela nefes alırken akciğerlerimizde oluşan sesi, sindi­rim sırasında mide ve bağırsaklarımızda oluşan sesi du­yabilmek için steteskop denen aleti kullanırız. Ayrıca, işitme cihazı da çevremizdeki seslerin şiddetini artırma­ya yarayan bir teknoloji ürünüdür. Benzer şekilde duymak istediğimiz bazı seslerin şiddeti­ni azaltmak için de teknolojiden yararlanırız Çift kat cam kullanılmış pencereler, atış poligonlarında çıkan yüksek şiddetteki sesin dışarıdan duyulmasını engelleyen duvar kaplamaları, otomobillerin motorlarında oluşan sesin ka­bine ulaşmasını engelleyen ürünler teknolojinin bu alan­daki faydalı olarak sayabileceğimiz örneklerdir. Verdiği­miz bu örnekler aynı zamanda işitme sağlığımızın korun­masına da yardımcı olur. Çünkü, çok yüksek şiddetli seslere uzun süre maruz kalmak işitme sağlığımızı tehlikeye sokar. İşitme kaybına uğramamak için böyle yüksek şid­detli seslerden korunmalıyız. Mesela, müziği alçak sesle dinlemeli, iş makinelerinin çalıştığı ortamlardan uzak dur­malıyız. SES DE ÇEVREYİ KİRLETİR Düzensiz ve şiddeti yüksek kulağa hoş gelmeyen sesle­re gürültü veya ses kirliliği denir. Çevremizde ses kirli­liğinin yoğun olduğu bir çok yer vardır. Tenefüste okul ko­ridoru, kantin veya açık alanlardan pazar yeri, bir çok in­sanın birlikte yüksek sesli müzik dinleyerek eğlendiği me­kanlar ses kirliliğinin yoğun olduğu yerlere örnektir. Sınıfta bile her arkadaşımızın kendi halinde konuşması ses kirliliğine neden olur. Gürültü insanları rahatsız ettiği gibi hayvanların da ürküp kaçmalarına sebep olur. Ses kirliliğini önlemek için; - İnsanların toplu olarak bulunduğu yerlerde alçak ses­le konuşmak tercih edilebilir. - Oluşan sesin başkalarına ulaşmasını engelleyecek teknolojik imkanlardan yararlanılabilir. - Radyo ve televizyon izlerken sesin kısık olmasına dikkat edilebilir. IŞIK VE SES 1 1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A. Varlıkları görebilmek için ışık olması şarttır. B. Yetersiz ışık, gözlerimizi yorar. C. Güneşe çıplak gözle bakmak sakıncalıdır. D. Aşın aydınlıkta kitap okunmalıdır. - I. ay II. ampul III. güneş 2-Yukarıdakilerden hangileri ışık kaynağıdır? A. yalnız III B. I ve II C. II ve III D. I, II ve III - 3. Aşağıdakilerden hangisi gürültünün insan sağlığına olumsuz etkilerinden değildir? A. stres, uykusuzluk B. yorgunluk, zihinsel yavaşlama C. kalp atışının değişmesi D. solunum sistemi problemi - I. kimyasal enerji II. elektrik enerjisi III. hareket enerjisi enerjisi yukarıdaki enerji türlerinden hangilerine dönüştürülerek kullanılabilir? A. yalnız II B. I ve II C. II ve III D. I, II ve III - I. güneş II. yanmakta olan bir odun parçası lambası Yukarıdakilerden hangileri yapay ışık kaynağıdır? A. yalnız II B. yalnız III C. I ve III D. II ve III - 6. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A. Ampul doğal ışık kaynağıdır. B. El feneri yapay ışık kaynağıdır. C. Şimşek doğal ışık kaynağıdır. D. Ay, bir ışık kaynağı değildir. - 7. Aşağıdakilerden hangisi doğru verilmiştir? ışık kaynağı ışık kaynağı değil A. ay güneş B. floresan mum C. araba farı gökkuşağı D. mum fener - 8. Aşağıdaki ışık kaynaklarından hangisi özellik bakımından diğerlerinden farklıdır? A. mum B. yıldızlar C. güneş D. şimşek - 9. Bazı varlıklar, bir ışık kaynağından aldıkları ışığı etrafa yayarlar ve ışık yayıyormuş gibi görünürler. Aşağıdaki varlıklardan hangisi bu özelliğe sahiptir? A. tahta kaşık D. kumaş pantolon - 10. Aşağıda ışık yayan bazı varlıklar verilmiştir. Bu sıralamalardan hangisinde geçmişten günümüze doğru bir sıralama yapılmıştır? A. yanan odun - el feneri - gaz lambası - ampul B. yanan odun - ampul - gaz lambası-el feneri C. yanan odun - ampul - el feneri -gaz lambası D. yanan odun - gaz lambası – ampul - el feneri - 11. Etrafına ışık yayan cisimlere ………….denir. Noktalı gere aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A. cisim B. ses kaynağı C. ışık kaynağı D. ışık yayıcı 12. Ünlü bilim adamı Thomas Alva Edison aşağıdaki aletlerden hangisini icat etmiştir? A. ampul B. Telefon C. Floresan D. buzdolabı - 13. Aşağıdaki varlıklardan hangisinde ışığın oluşumu diğerlerinden farklıdır? A. havai fişek B. Floresan C. mum D. kibrit - Yer-yön-miktar-tür-zaman 14. Işık kirliliğini önlemek için ışık kaynağı ile ilgili olarak yukarıdakilerden kaç tanesi göz önüne alınmalıdır? A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 - gökyüzünün, kırsal kesimlerde şehir merkezlerine göre daha net görünmesinin nedeni ne olabilir? merkezindeki binaların daha yüksek olması kesimlerde havanın daha açık olması merkezlerindeki ışık kaynağının fazla olması kesimlerde ışık kaynağının olmaması - ifadelerden hangisi yanlıştır? kirliliği doğal hayata da zarar verir. miktarının fazlalığı ışık kirliliğine neden olur. süre kullanılan ışık kaynakları ışık kirliliğine neden olur. bulunduğu her ortamda ışık kirliliği gözlenmez. - 17. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A. Deniz altında ses yayılmaz. B. Havada ses yayılmaz. C. Ses sadece bir yönde yayılır. D. Ses dalgalar hâlinde yayılır. - I. insan sesi II. rüzgâr sesi sesi sesi numaralandırılmış seslerden hangileri doğal bir kaynaktan çıkmaktadır? A. I ve II B. II ve IV C. I, II ve III D. I, II ve IV - 19. Aşağıdakilerden hangisi yapay bir ses kaynağıdır? A. gitar sesi B. dalga sesi C. ırmak sesi D. kedi sesi - 20. Ses ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? sesleri kuvvetli seslerden ayıran özelliğe sesin şiddeti denir. hoparlör gibi aletler sesin şiddetini artırır. sesini artırmakla sesin hızını artırırız. kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti azalır. - 21. Aşağıdaki aletlerden hangisi ses ile ilgilidir? A. termometre B. Teleskop C. stetoskopD. barometre - 22. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A. İnsan sesi yapay bir ses kaynağıdır. B. Su altında ses yayılmaz. C. Ses, su dalgaları gibi yayılır. D. Makine sesleri doğal sestir. - 23. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A. Işık bir enerji türüdür. B. Işık titreşim sonucu oluşur ve yayılır. C. Ses bir enerji türüdür. D. Ses titreşim sonucu oluşur ve yayılır. IŞIK VE SES 2 1. Varlıkları görebilmemiz için ne gereklidir? a- Ses b- Işık c- Enerji d- Güneş - 2. Aşağıdakilerden hangisi doğal ışık kaynaklarına bir örnektir? a- Mum b- Kibrit c- Güneş d- Lamba - 3. Aşağıdakilerden hangisi yapay ışık kaynaklarına bir örnektir? a- El feneri b- Güneş c- Ateş böceği d- Yıldızlar - 4. Canlıların yaşamındaki en önemli ve en büyük ışık kaynağı aşağıdakilerden hangisidir? a- Ay b- Gezegenler c- Lambalar d- Güneş - 5. Ders çalışırken ışık nereden gelmelidir? a- Sol arka b- Sol ön c- Sağ arka d- Sağ ön - 6. Ampulü icat eden bilim adamı kimdir? a- Isaac Newton b- Thomas Edison c- Albert Einstein d- Theodor Schwann - 7. Aşağıdakilerden hangisinin artması herhangi bir kirliliğe neden olmaz? a- Ağaç b- Işık c- Ses d- Çöp - 8. Aşağıda verilenlerden hangisinin çıkardığı ses doğal ses kaynağına örnek değildir? a- İnsan b- Kedi c- Müzik d- Kuş - 9. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? a- Ses bir enerji türüdür. b- Ses üreten cisimler titreşirler. c-Ses kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti artar. d- Bazı cisimlerin ürettiği sesleri duyamayız. - 10. Aşağıda verilen ortamlardan hangisinde ses kirliliği olmaz? a Kütüphane b Trafik c İnşaat d Lunapark - 11. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur? a- Trafik lambaları doğal ışık kaynağıdır. b- Işık kaynakları yalnızca doğal olabilir. c- Ay ve gezegenler doğal ışık kaynağıdır. d- Işık kaynakları doğal ve yapay olmak üzere ikiye ayrılırlar. - 12. Aşağıda verilenlerden hangisi göz sağlığını olumsuz yönde etkilemez? a- Bilgisayar b- Televizyon c- Yeşil alanlar d- Fazla ışıklı ortamlar - 13. I. Işığın kullanım yeri II. Miktarı III. Yönü IV. Zamanı Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri yanlış olursa ışık kirliliği oluşur? a- Yalnız I b- Yalnız II c- I, II ve III d- I, II, III ve IV 14. Kaynağından çıkarak kulağımıza kadar gelen ses nasıl yayılır? a- Her yönde yayılır. b- Bir yönde yayılır. c- Yayılmaz. d- İki yönde yayılır. - 15. Sesleri duyabilmemizi ve hafif sesleri kuvvetli seslerden ayırmamızı sağlayan özellik aşağıdakilerden hangisidir? a- Sesin titreşimi b- Sesin şiddeti c- Sesin tınısı d- Sesin frekansı - 16. Aşağıdakilerden hangisi ses kaynağı değildir? a- rüzgâr b- çalışan radyo c- çalışan mutfak robotu d- çalışma masası - 17. Aşağıdakilerden hangisi gürültünün insan sağlığı üzerindeki etkilerinden biri değildir? a- Anlamayı güçleştirir. b- Sinirli ve gergin olmaya neden olur. c- Görme duyumuzu engeller. d- İşitme kaybına neden olur. - 18. Aşağıdakilerden hangisi ses kirliliğine neden olur? a- İnşaat çalışması b- Kuş sesi c- Rüzgâr d- Yaprak hışırtısı - 19. Aşağıda verilenlerden hangisini yapmak göz sağlığımız için önemlidir? a- Televizyonu yakından izlemek. b- Kitapla göz arasında 35-40 cm bırakmak. c- Bilgisayarı uzun süre kullanmak. d- Fazla ışıkta kitap okumak. - 20. Aşağıdakilerden hangisi yapay ses kaynağına örnektir? a Kuş sesi b Şelale c Sinek vızıltısı b d Telefon - 21. Seçeneklerdeki sesler, kaynağına göre gruplandırıldığında hangisi bu grubun dışında kalır? a- Şelale sesi b- Gök gürültüsü c- Rüzgar sesi d- Gitar sesi - 22. Aşağıdakilerden hangisi soğuk ışık kaynaklarındandır? a- Florasan lamba b- Ampullü lamba c- Gaz feneri lüks d- Mum - 23. 1. Yarasalar çıkardıkları yüksek titreşim sayesinde yollarını bulurlar. 2. Yarasanın çıkardığı sesi insan kulağı duyamaz. 3. Stetoskop ses yükselten bir araçtır. Yukarıdaki anlatımlardan hangisi ya da hangileri doğrudur? a- 1 ve 3 b- 1 ,2 ve 3 c- 2 ve 3 d- Yalnız 1 - 24.“Ses havada……..halinde yayılır.” Tümcesine hangi seçenekteki sözcüğü getirirsek doğru yapmış oluruz? a Çizgiler b Halkalar c Dalgalar d Doğrular - 14. “Ses de ışık gibi kirliliğe neden olur. Bu kirliliğe gürültü denir.” Hangi seçenekte bu duruma uygun bir ses kirliliği vardır? a- Kısık sesle çalan müzik b- Kuş sesi c- İş makinesi sesi d- Yağmur sesi Sesin Yalıtımı Kapalı bir ortamdaki sesin, ortamdan dışarıya ya da dışarıdaki bir sesin içeriye geçişini engellemek için yapılan uygulamalara ses yalıtımı denir. Ses yalıtımı için yumuşak ve gözenekl... Ses Madde İle Karşılaşırsa Ne Olur? Ses bir enerji türüdür. Opera sanatçılarının sesleri ile karşılarında duran bir bardağı kırabilmeleri ve uçak geçerken evlerin camlarının titremesi sesin bir enerj... Işığın Yansıması Işık ışınları maddeler ile karşılaştığında madde; ışığı geçirebilir, soğurabilirtutabilir ve geldiği ortama geri yansıtabilir. Bu bölümde yansıma olayının ayrıntılarına değinilecek...

ışık ve ses ne türüdür